Polonyalılar kadar ölülerine sahip çıkan bir millet daha görmedim.
Mezarlıklarına gittiğiniz zaman
kendinizi çiçek bahçesinde sanıyorsunuz. Aile mezarlıklarını genelde iki
haftada bir ziyaret edip, temizliyorlar,
taze çiçek götürüp, mumlarını yakıyorlar. Rakowicki Mezarlığı ilk kez 1803’te kullanılmaya
başlanmış. bilim adamları, farklı ülkelerden şehit ve
kahramanlar, politikacılar, ünlü ressam Jan Matejko’nun mezarı ki Krakow’da bi
çok yer de heykellerini görürsünüz. Papa 2.John Paul’un erkek kardeşi, babası
ve ailesinin mezarları… Ünlü heykeltraş Józef Gosławski’nin bir mezar heykel
çalışması bile burada bir çok heykel ve
anıtların arasından karşınıza çıkabilir. Her yıl 1 Kasım’da düzenlenen All Saints’
Day’de ( Cadılar bayramının (Hallowen) ertesi günü yani, bu arada burada
Cadılar bayramı kutlanmıyor) iki gün resmi tatil oluyor. Restoranlar açık
fakat resmi yerler, bankalar kapalı oluyor.
Komünistlerce öldürülenlerin anıtı- 1 Kasım 2013 |
Ignacy Daszynski |
Ölülerine sanki yeteri kadar özen göstermiyorlarmış gibi, özellikle ‘Ölülerini anma günü’ olarak ilan
edilmiş 1 Kasım’da dini bir festivalleri de var yani. Ben yetişememiştim o
güne ama Chris benim için de bolca fotoğraf çekmişti. Hava karardıktan sonra herkes
elinde mumlarla oraya gitmiş, kiliseden gelen müzik sessizce dinlenmiş, her
mezarın başı tıklım tıklım kalabalık ve her yer çiçeklerle dolup taşıyormuş. Bizim
mevlit şekerlerine benzeyen özel paketlenmiş şekerlerden de satılıyormuş içerde, satın alıp yemek de geleneklere dahil.
Papa JP II. anıtından 1 Kasım 2013 |
Mezarlık iki kısımdan oluşuyor. İlk kısım da ünlüler, aile
mezarları, anıtlar. İkinci kısım dediğim ise ortadan bir caddeyle
ayrılıyor, farklı bir girişi var ve savaş mezarlığı olarak biliniyor, diğerine
göre daha küçük. Papa John Paul 2. Anısına yapılmış bir de heykel var, girişinde.
Türk şehitliği, girişten soldaki dikey mavi çizgi, no 16 yönünde |
Bizim 1916-17 Galiçya cephesinde şehit olan bir kısım askerimizin
olduğu yer ise ilk kısımda yer
alıyor. Polonya ve Türkiye’nin tarihten gelen derin bir dostluğu olmuş hep. Buranın entelektüellerinin de dile getirdiği
gibi, kimse Polonya’nın varlığını kabul etmezken, sadece Türkiye kabul etmiş ve
hep yanlarında yer almış. Türk 15. Kolordusu
Galiçya cephesinde çok şehit vererek Polonya’lıların 1918 de ki bağımsızlıklarını
kazanmasına da yine böyle çok destek olmuş. Buraya gelmek için 2 no’lu tramvaya
binip Rakowicki cmentarz’da inmelisiniz. Ekonomi Üniversitesinden sonra ikinci
durak. Ana giriş kapısı hemen bu tramvay
yolunun üzerinde. Mezarlık çok büyük
olduğu için ana giriş kapısından girip direk karşıya doğru yürüyün , sağa sola sapmadan sonuna kadar gidin bu yolun
ve sonuna gelince sola dönün, yeşil bir alan içerisinde siyah mermer üzerinde Lehçe
ve Türkçe yazılmış yazıyı ve Türk bayrağı sembolünü göreceksiniz.
18 Mart 2014 şehitleri anma töreninden |
Bugün anıt rahatça bulunabiliyordu, çünkü Çanakkale
şehitlerini anma günü olduğu için burada da bir tören organize edilmişti. Bando’nun
sesi,
Türk ve Polonya bayrağı hemen dikkat çekiyordu. Zaten evimize de çok
yakın olduğu için tabi biz de gittik. Saat 14:00’te tören başladı. Vali, Türk
Büyükelçisi Yusuf Ziya Özcan, Türk ve Polonyalı askeri bando, ayrıca Krakow’da
yaşayan bir kısım Türk gençliği de oradaydı. Önce bir dakikalık saygı duruşunun ardından Türk ve Polonya Milli Marşları okundu, ardından Büyükelçi’nin konuşması sonra imamın duası, sonra anıta çelenk bırakılması ve anı defterinin yazılması ile tören yarım saatte son buldu. Ardından gençler hemen dağılmadı tabi, ayaküstü birbirimizle tanışıp sohbet ettik, Krakow deneyimlerimizi, burası hakkındaki düşüncelerimizi paylaştık.
Teşekkürler...
ReplyDelete