Tuesday 18 March 2014

Krakow, Rakowicki Mezarlığı (Cmentarz)



Polonyalılar kadar ölülerine sahip çıkan bir millet daha görmedim.  Mezarlıklarına gittiğiniz zaman kendinizi çiçek bahçesinde sanıyorsunuz. Aile mezarlıklarını genelde iki haftada bir ziyaret edip,  temizliyorlar, taze çiçek götürüp, mumlarını yakıyorlar. Rakowicki Mezarlığı ilk kez 1803’te kullanılmaya başlanmış.  bilim adamları, farklı ülkelerden şehit ve kahramanlar, politikacılar, ünlü ressam Jan Matejko’nun mezarı ki Krakow’da bi çok yer de heykellerini görürsünüz. Papa 2.John Paul’un erkek kardeşi, babası ve ailesinin mezarları… Ünlü heykeltraş  Józef Gosławski’nin bir mezar heykel çalışması bile burada bir çok heykel ve anıtların arasından karşınıza çıkabilir.  Her yıl 1 Kasım’da düzenlenen All Saints’ Day’de ( Cadılar bayramının (Hallowen) ertesi günü yani, bu arada burada Cadılar bayramı kutlanmıyor) iki gün resmi tatil oluyor. Restoranlar açık fakat resmi yerler, bankalar kapalı oluyor.  
Komünistlerce öldürülenlerin anıtı- 1 Kasım 2013
Polonya’nın ünlü ve en büyük mezarlığı burası. Ünü tabi içinde yatanlardan da geliyor.
Ignacy Daszynski
Kimler yok ki; sanatçılar, yazarlar,
Ölülerine sanki yeteri kadar özen göstermiyorlarmış gibi,  özellikle ‘Ölülerini anma günü’ olarak ilan edilmiş 1 Kasım’da dini bir festivalleri de var yani. Ben yetişememiştim o güne ama Chris benim için de bolca fotoğraf çekmişti. Hava karardıktan sonra herkes elinde mumlarla oraya gitmiş, kiliseden gelen müzik sessizce dinlenmiş, her mezarın başı tıklım tıklım kalabalık ve her yer çiçeklerle dolup taşıyormuş. Bizim mevlit şekerlerine benzeyen özel paketlenmiş şekerlerden de satılıyormuş içerde, satın alıp yemek de geleneklere dahil.

 
Papa JP II. anıtından 1 Kasım 2013

Mezarlık iki kısımdan oluşuyor. İlk kısım da ünlüler, aile mezarları,  anıtlar.  İkinci kısım dediğim ise ortadan bir caddeyle ayrılıyor, farklı bir girişi var ve savaş mezarlığı olarak biliniyor, diğerine göre daha küçük. Papa John Paul 2. Anısına yapılmış bir de heykel var, girişinde.   
 Türk şehitliği, girişten soldaki dikey mavi çizgi, no 16 yönünde

Bizim 1916-17  Galiçya cephesinde şehit olan bir kısım askerimizin  olduğu yer ise ilk kısımda yer alıyor. Polonya ve Türkiye’nin tarihten gelen derin bir dostluğu olmuş hep.  Buranın entelektüellerinin de dile getirdiği gibi, kimse Polonya’nın varlığını kabul etmezken, sadece Türkiye kabul etmiş ve hep yanlarında yer almış.  Türk 15. Kolordusu Galiçya cephesinde çok şehit vererek Polonya’lıların 1918 de ki bağımsızlıklarını kazanmasına da yine böyle çok destek olmuş. Buraya gelmek için 2 no’lu tramvaya binip Rakowicki cmentarz’da inmelisiniz. Ekonomi Üniversitesinden sonra ikinci durak.  Ana giriş kapısı hemen bu tramvay yolunun üzerinde.  Mezarlık çok büyük olduğu için ana giriş kapısından girip direk karşıya doğru yürüyün ,  sağa sola sapmadan sonuna kadar gidin bu yolun ve sonuna gelince sola dönün, yeşil bir alan içerisinde siyah mermer üzerinde Lehçe ve Türkçe yazılmış yazıyı ve Türk bayrağı sembolünü göreceksiniz.  
18 Mart 2014 şehitleri anma töreninden

Bugün anıt rahatça bulunabiliyordu, çünkü Çanakkale şehitlerini anma günü olduğu için burada da bir tören organize edilmişti. Bando’nun sesi,
Türk ve Polonya bayrağı hemen dikkat çekiyordu. Zaten evimize de çok yakın olduğu için tabi biz de gittik. Saat 14:00’te tören başladı. Vali, Türk Büyükelçisi Yusuf Ziya Özcan, Türk ve Polonyalı askeri bando, ayrıca Krakow’da yaşayan bir kısım Türk gençliği de oradaydı. Önce bir
dakikalık saygı duruşunun ardından Türk ve Polonya Milli Marşları okundu, ardından Büyükelçi’nin konuşması sonra imamın duası, sonra anıta çelenk bırakılması ve anı defterinin yazılması ile tören yarım saatte son buldu. Ardından gençler hemen dağılmadı tabi, ayaküstü birbirimizle tanışıp sohbet ettik, Krakow deneyimlerimizi, burası hakkındaki düşüncelerimizi paylaştık.

1 comment: