Londra’nın, Dünya Sanatında En Etkili 12 Galerisi

Londra bir dünya şehri, her ülkeden gelen insanlar için ortak bir yaşam alanı. Bir çok kültürün, bir çok farklı deneyim ve bakış açısının kesiştiği zengin bir kültür şehri. Ben Londra’yı içerisinde her ülkenin televizyon kanallarının aynı anda canlı yayın yaptığı büyük bir salon olarak düşünüyorum. Aynı anda her yerde ne oluyor, ne giyiliyor, ne yeniliyor, hangi sanat öne çıkıyor, ne ilgi çekiyor görüyorsun, aynı anda 1940'ların yada gelecek yüzyılın modasına yada sanatına sokakta rastlayabiliyorsun.

street art

street art

Paul Cummins'in seramik gelincikleri

                  

Brick Lane grafitilerinden

Brick Lane grafitilerinden

                                                          

Mimarisiyle büyülenmiş gezerken bir anda bir köşe başında Banksy’nin grafitileriyle karşılaşabiliyorsun. Sokak ortasında piyano çalan bir sanatçıyı çimlere yatarak dinleyebiliyorsun.Yani sadece sokakta yürümek bile Londra sanatını anlamak için yetiyor aslında. Samuel Johnson’ın da dediği gibi: 'Londra’dan bıkan bir insan hayattan bıkmış demektir' diye düşünüyorum. Londra birkaç sefer ziyaretle keşfedilecek bir yer değil gerçekten,  her gittiğimde yeni birşeyler keşfediyorum, her seferinde ilkgün gibi büyüleniyorum. Burada öne çıkan önemli felsefelerden birisi ‘Ne yaparsan yap bir tarzın olmalı’ felsefesi , işte ben de tarzları olan ve dünya sanatına yön veren, herkesin gözlerini diktiği önemli sanat galerilerinden ve sergilerinden bahsetmek istiyorum.

                                                                                                                                     

Tate Modern

Giriş ücretsiz

Bankside Elektrik Santrali 1981’de kapandıktan sonra burada yapılacak müze bina projesi için yarışma başlatılmış ve 1995’te yarışmayı kazanan Herzog & de Meuron tarafından santral yıkılmadan basit birkaç değişiklikle yeniden tasarlanmış. 

Thomas Hirschhorn 'candelabra with heads'

Tate Modern, Tate Liverpool ‘un ve Tate Britain’ın kardeşidir. 1900 yılları sonrasına ait resim, heykel, fotoğraf, video  art, performans ve enstalasyonlardan oluşan, uluslararası çağdaş sanat eserleri sergileniyor.

Tate eski sergilerinden

Tate Britain Karla Black sergisi

Picasso, Dali, Matisse, Warhol, Pollock burada eserleri olan sanatçılardan bazıları. Tabi ki en yeni, hala hayatta olan sanatçı sergilerine de ev sahipliği yapıyor. Dünyada en çok ziyaret edilen galerilerden birisi. 

Andy Warhol

cafesinden

Yedinci, yani en üst katında ise muhteşem manzaraya sahip bir de cafesi var. Fiyatları da gayet uygun.

Saatchi Gallery

Giriş ücretsiz, King’s Road üzerinde

Londra’ya her ziyaretimizde mutlaka uğradığımız yerlerden birisi bu galeri. Her zaman çok dinamik, sıradışı sergilere ev sahipliği yapan bir yer. Beş yıl önceydi sanırım bir sergisi vardı, ana sergi alanının içinden küçük bir kapıdan giriliyordu sergi alanına, labirent şeklinde düzenlenmiş bir çok küçük oda vardı, her biri farklı bir hayata ait sahneleri içeriyordu. Kapıdan girdikten sonra çıkışa kadar epey aynı yerlerden geçtiğimizi ve hayal meyal çıkışın onca kapı varken küçük bir aralıktan olduğunu iç güdüyle bulduğumuzu hatırlıyorum.

 Beni çok etkilemişti o sergi. O sıralar dış kapısında balonuyla uçup tavanda asılı kalmış bir çocuk heykeli vardı şimdilerde giriş kapısına kadar yürürken size Xavier Mascaró’nun meditasyon oturuşunda beş paslı demir adamların heykelleri  eşlik ediyor .  

İçerde bir yağ odası var galerinin, sabit sergilerinden, ünlü heykeltraş Richard Wilson’un eseri.  İnsan algısını ilk bakışta altüst eden oldukça  etkileyici bir enstalasyon çalışması. Beş yıl önce koku falan duymamış algılamak için uzun bir süre bakakalmıştım, şu sıralar koku ve yağın üzerine düşen küçük şeyler ilk bakanlar için algılamayı hızlandırıyor. 

Yeni sergiler arasında karıncalı oda yine bu sıralar en çok konuşulanlardan birisi. Rafael Gómezbarros’un dev karıncalarının duvarda gezdiği bu enstalasyon çalışması gerçekten etkileyici. 

 Bu galeri 1985 yılında Charles Saatchi tarafından açılmış. O zamandan bu yana modern sanat anlamında önde gelen galerilerden birisi. Çıkışta karşısında bir de market/ kafe var. Kraliçe’ye hizmet veren marketlerden birisi Partridges marketi.

Partridges

cafenin içerisinden cadılar bayramı dekoru

 İçerde yada bahçesinde oturup öğle çayınızı yada hafif yemeğinizi yiyebileceğiniz bir mekan. Fiyatları da şaşırtıcı biçimde gayet uygun. Markette satılan her şey inanılmaz albeniye sahip.

Bizim lokumları da orda görmek çok hoş tabi. Her yıl buraya da mutlaka uğrayıp, bir yemeğini yemeden gitmiyoruz, gerçekten seviyoruz bu bölgeyi.

Serpentine Gallery

Birbirine 5 dak. yürüme mesafesinde iki galeri. Girişleri ücretsiz.

2012 yılıydı bu galeriyle tanışmam. Kensington parkının içerisinde saklı küçük bir galeri, fakat sergilediği işleri ve sanatçıları büyük. John Lennon’un sevgilisi Yoko Ono’nun sergisini görmek üzere gitmiştim. Şimdilerde Trisha Donnelly’in enstalasyon  sergisi yer almakta. Geçen yıl birbirine beş dakika yürüme mesafesinde ikinci galeri olan Serpentine Sackler Gallery ‘de açıldı. Cerith Wyn Evans’ın sergisi var orda da şu sıralar. Çağdaş Sanatın en güzel örneklerinin sergilendiği bu iki galeri kendinden emin duruşuyla oldukça klas ve daima merak uyandırıcı.

Hayward Gallery

Ücretli Giriş

Southbank Center’da yer alan bu galeri de yine modern sanatın ilginç örneklerini sergiliyor. 1968 yılında Kraliçe tarafından açılmış. Bina 60’ların brutalist mimarisinin güzel bir örneği. İsmi Londra ilçe konseyi eski lideri Isaac Hayward anısına verilmiş.

 Hala sergilenmekte olan Mirrorcity sergisine gittim en son. Giriş ücreti 10 paund. Dört katlı ve her katında ayrı bir konu sergileniyor. Sanatçıları şunlar: Mohammed Qasim Ashfaq, Michael Dean, Tim Etchells, Anne Hardy, Susan Hiller, Lloyd Corporation, LuckyPDF, Helen Marten, Ursula Mayer, Emma McNally, Karen Mirza and Brad Butler, Katrina Palmer, Pil and Galia Kollectiv, Laure Prouvost, Aura Satz, Hannah Sawtell, Lindsay Seers, Tai Shani, Daniel Sinsel, John Stezaker, Volumes Project and Lynette Yiadom-Boakye.

Hayward galerinin çıkışındaki teras

Girişte devasa bir kütle, içine girdiğinizde üstüste içe ve dışa dönük iki küreye aynı anda yansıtılan birbirini tamamlayan video sanatı yer alıyor. İçerde ki oturma yerleri tamamen doluydu. Bir üst katında cam sanatı yine video sanatıyla birlikte sunuluyordu, diğer katlarda da yine ilginç enstalasyonlar, heykeller, tablolar yer almaktaydı. Bilim kurgu tarzında içinde yaşadığımız çağda yüksek teknolojilerin hayatımıza etkisi ana temalar arasındaydı.  Çıkışında ücretsiz görülebilecek bir sergi de ‘Burning News’ Rusya sanatının sokak sakinleri evsizleri konu alan video eserleri.   

Barbican Art Gallery

Giriş Ücretsiz

Kesinlikle görülmesi gereken yerlerden birisi Barbican. Sadece sanat galerisi olarak değil, ilginç bir yaşam alanı olduğu içinde. Barbicanlar bildiğiniz gibi aslında savaşlarda bir savunma kalesi görevi gören yerler.

 Burası ise Avrupa’nın en büyük Barbicanlarından. 20yy’ın mimari başarılarından birisi, dünyanın modern harikası olarak görülüyor. Brutalist mimariden oluşan büyük bir siteye girmiş, beton –duvar- soğuk binaların arasında dolaşmış belki de birilerinin avlusundan geçmiştik.  Sevdim mi sevmedim mi  bilemediğim ama kesinlikle görülmeye değer ilginç bir deneyim diyebilirim.

İçinde tiyatro, müzik, çocuk parkı, iş yerleri, evleri, botanik bahçesi ile dışardan soyutlanmış bir binalar bütünüydü. Bir Türk sanatçının böyle bir galeride sergisi olduğunu duyup  gitmez miyiz, gittik tabi geçen yıl.  

Ayşe Erkmen sergisinden

Ayşe Erkmen tamamen mekana özgü tasarladığı eseriyle, tiyatronun arkasında ki perdelerden ağır adımlarla, geçişimizi sağladı. Oldukça yaratıcı bir sergiydi.






 Daha detaylı bilgi için şu haberi de okuyabilirsiniz. http://www.radikal.com.tr/hayat/ayse_erkmen_londrada_tiyatro_acti-1156151

 


Whitechapel Gallery

Giriş ücretsiz

1901 yılında kurulmuş. Picasso’nun Guernica tablosu yapıldığı yıl, İspanya iç savaşını protesto amacıyla Avrupa şehirlerindeki bir galeride sergilenmişti. İşte bu galeri de Londra’da Guernica’yı ilk ve tek sergileyenlerden o zaman. Sadece Picasso değil tabi Kahlo, Pollock, Gilbert&George gibi  ünlü bir çok sanatçı prömiyerlerine vitrin olmuş bir galeri.   

Geçen yıl gittiğimde Sarah Lucas’ın müstehcen sergisi vardı. Genelde heykeller, fotoğraflar, gıdalar, mobilyaları enstalasyonlarında kullanan asi ruhlu bir sanatçı. Dushamp’ın pisuarlarını anımsatan pisuarları onun da sergisinde görmek mümkün.







Seksle ilişkilendirilmiş her klişe objeyi görerek , cinsel metaforlar, salatalık, portakal, muz, yataklar, devasa çıplak fotoğraflar, kızartılmış yumurtalar, kelime oyunları, ince çoraplar doldurularak yaratılmış, kadın ve erkek vücut parçaları ile aslında Lucas’ın yarattığı o ince mizaha tanık olduk.

Şu sıralar bu galeride Amerikalı postminimalist sanatçı Richard Tuttle’ın tekstillerinin konuşması dinleniyor.

Royal Academy of Arts

Burlington House, Piccadilly adresinde, ücretli giriş.

Sanatı ve sanatçıyı destekleyen, sergilerin, sanatsal tartışmaların yapıldığı, eğitim verildiği,  bağımsız bir Akademi burası. Devletten fon almadan sadece bağış ve sponsorluklarla yıllardır ayakta kalan nadide galerilerden birisi.  1768 yılında sanatçıların statüsünün yükseltilmesi maksadıyla Kral 3.George tarafından kurulmuş. W.Turner’in mezun olduğu okul.

Biz gittiğimizde Dennis Hopper’ın ‘The Lost Album’ isimli sergisi vardı. Buraya gittiğiniz zaman sanat tadında ki alışverişi seviyorsanız, Burlington House’un çok yakınında bulunan Fortnum & Mason’u da mutlaka görün derim. Hatta bu mağazanın hemen yanından indiğinizde White Cube Galerinin bir şubesini de görmüş olacaksınız.

White Cube Gallery

Girişleri Ücretsiz

 

Mason’s Yard White Cube

Bermondsey White Cube

1993 yılında hayata geçmiş yeni galerilerden ayrıca sansasyonel sergilere ev sahipliği yapmış galerilerden birisi. 2007 yılında Damien Hirst’in elmaslarla kaplı kafatası heykelinin açılışı gibi.  İki şubesi var Londra’da, birisi Mason’s Yard’ta, diğeri Bermondsey  caddesinde, hemen  Tasarım ve Moda okulunu geçince. 

 

Mason’s Yard’ta  Amerikalı kavramsal sanatçı David Hammons’un sergisi bulunmakta.

 Bermondsey şubesi ise şu sıralar önemli iki sergiye ev sahipliği yapıyor.

Tracey Emin

Tracey Emin

Tracey Emin

                                                                                                                                                                      

Birisi oldukça meşhur İngiliz sanatçı Tracey Emin, diğeri Paris’te yaşayan Lübnanlı sanatçı Etel Adnan. Modern sanatın iki farklı örneği, iki kadın sanatçı.

Etel Adnan

Etel Adnan

  

                                                                                                                                                                     Tracey Emin genelde kendi vücudunu, yaşamını öne çıkararak büyük sansasyonlar da yaratmış bir sanatçı. Yatağım yada Çadır sergisinde olduğu gibi, (‘1963-95 yıllarında yattığım herkes’  başlığında isimlerden oluşan çadır sergisi)  Sanat toplum için mi, sanat için mi diye sorulsa ‘benim için’ derdi diye düşünüyorum. İngiliz basını sanatçının seksüel hayatıyla ilgili çok fazla bilgi vermesini itici ve utanç verici bulmuştu 2000’lerin başında, fakat sonra herkes kabullendi ve yeni sanatçılar için ilham kaynağı oldu. Son zamanlarda neon ışıklarla hazırladığı görseller de öne çıkmaya başladı.

Somerset House

18 yy da kurulmuş, büyük Neoklasik bir yapı. Londra’nın tam kalbinde büyük bir kültür,  sanat  ve moda merkezi.  

 Zaman zaman açık hava konserleri, aile etkinlikleri, ücretsiz moda ve sinema gösterileri de yapılıyormuş. Büyük bir avlunun etrafını saran galeriler farklı farklı sergiler sunuyor.

Tatlı bir ara vermek için de hemen ortada ki fıskiyelerin çevresinde yada arka bahçede güzel nehir manzarasına karşı oturup bir şeyler içmek gerçekten keyifli.  

Biz de tüm galerilerini teker teker gezdik sadece bir galeri ücretliydi, diğerleri için bir şey ödemedik.

Courtyard Galerisinde; fotoğrafçı Nancy Honey’in 100 lider kadının portreleri sergisi yer almakta. Ücretsiz.

'Tattoo Art Today’ sergisinden

Embankment Galerisinde; 'Tattoo Art Today’ sergisi vardı. 

Dünyanın farklı yerlerinden seçilmiş dövme sanatçıları bu sergi için yeni dövmeler tasarlamıştı. Giriş Ücretsiz.

Return of the Rudeboy’ sergisinden

Terrace Galerisinde;    'Return of the Rudeboy’ sergisi vardı. Sanatçı Londra’nın Rudeboy’larının hayatlarından giysilerinden fotoğraflarla, bizzat giysi - ayakkabıları, enstalasyonları ile örnekler sunuyordu. İçerisi oldukça popülerdi, ilk kez böyle modanın, tarzın  ön planda olduğu bir sergi de bulunmuştum ve çok keyif aldım. Ücretsiz.

The Courtauld Galeri; Girişi ücretli tek galeri. Kendi sabit koleksiyonlarının yanı sıra farklı sergilere de ev sahipliği yapıyor.  Şu sıralar Jasper Johns’un ‘Regrets’ sergisi ayrıca Egon Schiele’nin ‘The radical nude’ sergisi yer almakta. 19yy Avusturyalı Ekspresyonist sanatçı Schiele’nin çıplakları bana biraz Toulouse Lautrec’in renklerini, figürlerini anımsattı.

                                                                                                                                                              Amerikalı Jasper Johns ise yaşayan büyük  ‘pop art’ sanatçılarından birisi. Bu sergisin de de İngiliz sanatçı Lucian Freud’un bir stüdyoda verdiği pozlardan esinlenerek yarattığı çalışmaları sergileniyor.

Beryl Bainbridge’in sergisinden

East & West Galerilerinde; Beryl Bainbridge’in bir sergisi vardı. Dört yıl önce vefat etmiş ünlü İngiliz yazarlardan birisi. Kendi hayatından kareleri, izlenimlerini resmettiği tabloların çizimlerinin yer aldığı sergi tamamen duygu yüklüydü. Çizgilerindeki, figürlerindeki naiflik beni sımsıcak kucakladı. Giriş ücretsiz.

 

 

V&A  Museum

Ücretsiz

Cromwell Gardens, Güney Kensington bölgesinde yer alıyor. Müze 1852 yılında kurulmuş, ismi prens Albert ve Kraliçe Victoria’dan gelmekte. 5000 yıllık bir sanat koleksiyonuna sahip büyük bir galeri. Kapsam ve çeşit bakımından dünyada rakipsiz denilebilir. Ücret ödemeden bu koleksiyonlar gezilebiliyor. Sadece bazı galerinde ki bazı özel geçici sergiler ücrete tabi olabiliyor.

 Şu sıralar içerisinde 1700’lerden günümüze gelinliklerin sergilendiği bir sergiden, itaatsiz nesneler, Rusya avant-garde tiyatrosu sergisinden, büyük İngiliz ressam John Constable sergisine ayrıca 20 yy’ın büyük moda ve portre fotoğrafçısı Horst P. Horst’un sergilerine ev sahipliği yapıyor.

National Portrait Gallery

Ücretsiz

İlk 1856 yılında o güne kadar İngiliz tarihinde saygıyla anılan şahsiyetlerin portreleriyle oluşturuluyor. Onurlu bir şekilde yaşamış, ölmüş, İngiliz tarihine katkıda bulunmuş, İngiliz kahraman, sanatçı, bilim adamlarının portreleri sergilenmiş, Shakespeare gibi.  Bir çok mekan değiştirmiş galeri tabi sergiler büyüdükçe de.  Daha çok tarihin öne çıkarıldığı sanatın aslında geri planda olduğu bu galeride 1969 yılından sonra bazı kurallar değişmeye başlamış. Yaşayan ünlülerin, politikacıların da portreleri sergiye girmiş. 

195bin portrenin olduğu ana bölümde ben biraz kalakaldım tabi çoğu yüzü bilmediğim gibi, adlarını bile duymadıklarım olduğu için. Chris için çok eğlenceliydi ama  ’’ aa.. şu…. aaa.. bu!’’ diye gezdi sergiyi. Geçici sergilerin olduğu bölümde hayattan portreler ise bana daha çok hitap etmişti.

National Gallery

Ücretsiz ve hergün ziyarete açık

dört yıl önce

Daimi koleksiyonları 13yy -19 yy dönemine ait Batı Avrupa klasik sanatından oluşsa da, çağdaş sanatçı ve eserlerine  de zaman zaman yer veriliyor.  

National Galeri meydanı

Mesela önümüzde ki günlerde, buranın önemli ressam ve heykeltıraşlardan biri olan Maggi Hambling’in yeni eserleri sergilenecek. Ayrıca binanın ön bahçesinde yine dönüşümlü sergilenen ilginç modern heykeller bulunuyor.

Ekim, 2014